Onderwijs en oorlog
Beste presidenten Poetin, Biden, Xi Jinping en alle andere wereldleiders,
De kans dat een van u dit leest, is niet groot. Maar wie weet, misschien krijgt u het dankzij de digitale mogelijkheden alsnog te zien.
Het weer is te mooi...
Deze week kreeg ik een bericht van bekenden uit Oekraïne. Ze leiden een kindertehuis. Een van de kinderen was jarig en vroeg zich af of ze ooit nog wel taart zouden eten. Een ander maakte een tekening met twee tanks erop, Ze staan tegenover elkaar, de een is Russisch, de ander Oekraïens. Hij schrijft erbij: ik houd wel van camouflagekleding, maar op zo’n mooie dag als vandaag ga je toch niet vechten met elkaar.
De Russen
En dan het dorp waar ik woon. Bij de voetbalkooi zaten jonge jongens uit te rusten van hun spel. In plaats van dat ze praatten over school, meisjes of andere jongensdingen, praatten ze over de Russen: ‘Niet te geloven, dat Poetin zomaar een heel land in puin schiet. En al die mensen op de vlucht. Je zou er maar wonen zeg. ’t Is maar een paar uur vliegen van hier’.
Even kreeg ik een flashback, want vroeger toen ik ongeveer zo oud was als deze jongens, praatten we eindeloos over de Russen. Altijd was er de spanning van de Koude Oorlog en kernwapens. De band Doemaar schreef er zelfs een liedje over: ‘Als de bom valt’. En reed je op vakantie door Duitsland, dan keek je als kind je ogen uit aan de eindeloos lange colonnes Amerikaanse en Engelse legervoertuigen. Ze waren er om ons te beschermen tegen, ja u raadt het al, de Russen.
Nu, terwijl ik dit schrijf, is de situatie bij ons thuis ook veranderd. Onverwachts hebben we Oekraïense vluchtelingen in huis, een moeder met haar zoontje van zeven jaar. Haar man en twee oudere jongens zijn in de Oekraïne achtergebleven.
Met dank aan meneer Poetin, die vast en zeker de boeken in zal gaan als de president die zijn hand overspeelde. Want daar, beste presidenten en wereldleiders wil ik het over hebben.
Onderwijs als venster op de geschiedenis
Zoals u weet, is onderwijs de sleutel om een nieuwe generatie wegwijs te maken in de wereld waarin wij leven. Dat gaat dus over vakken zoals geschiedenis, aardrijkskunde en wetenschap en techniek.
Dus welk beeld wilt u dat wij, ontwikkelaars van onderwijsmethoden, over uw land meegeven?
Want, beste meneer Poetin, wat moeten wij onze kinderen nu meegeven over uw prachtige Rusland? Wilt u echt dat we ze moeten vertellen dat de Koude Oorlog terug is? Dat geen normale burger van uw land op oorlog zit te wachten of dat u jonge soldaten in een heilloze oorlog stort? Dat u uw broedervolk Oekraïne kapot maakt? Moet het echt zo zijn, dat er een grauwe floers over uw mooie land en de Russische ziel komt te liggen? Dat wil je als leider je eigen land toch niet aandoen?
Helaas, de geschiedenis is niet meer te keren. Zonder twijfel komt u straks in de schoolboeken als de president die al deze ellende teweeg bracht. En jarenlang, misschien wel tot ver na uw dood, zal de opgroeiende generatie u zo herinneren. Het lijkt me geen fijn idee.
Waarheid
Maar hoe actueel de situatie in de Oekraïne nu ook is, we moeten het niet alleen over u hebben. Het raakt ook Amerika. Want wat is de waarheid over de oorlog in Irak en de enorme chaos die daarna in het Midden-Oosten ontstond met de vele gruwelijkheden en mensen op de vlucht? Of wat is de waarheid over Hongkong, de Oeigoeren en repressie van religie en minderheden en staatscontrole in China? En wat moeten we denken van schoolboeken in de Arabische wereld waarin gedaan wordt alsof Israël niet bestaat? Zo kan ik kan nog wel even doorgaan. De rij is lang en iedereen heeft er wel z’n eigen voorbeelden bij.
Realiseert u zich wel voldoende hoe belangrijk het gedrag van u als leiders is voor de nieuwe generatie? Wat de gevolgen van uw keuzen zijn en wat kinderen over u en uw land zullen leren? Want bij goed onderwijs hoort ook dat we niet weglopen voor ongemakkelijke waarheden, maar ze eerlijk onder ogen zien en bespreekbaar maken. In de hoop dat de nieuwe generatie niet dezelfde fouten zal begaan.
Moreel kompas
Goede leiders, of ze nu democratisch gekozen zijn of niet, zijn als het goed is een moreel kompas voor de bevolking. Dat is nu precies wat ik namens alle jonge mensen aan u en alle wereldleiders vraag. Wees alstublieft een leider waarvan ze later zullen lezen in de schoolboeken, dat hij het beste zocht voor zijn volk en de wereld waarin wij leven. Dus ook de landen om ons heen.
Natuurlijk begrijpt iedereen best, dat leiding geven ingewikkeld is. Maar dingen zoals oorlog en moedwillige destructie zijn bijna onvergeeflijk. Daar gaan generaties overheen voor zoiets weer verwerkt is.
Zoals u wellicht weet, leven wij in een land met vanouds een christelijke cultuur. Velen zijn dat tegenwoordig vergeten, maar het is de moeite waard om kennis van te nemen. In de Bijbel staan tien geboden, prachtig zijn ze. Het is niet zo moeilijk om ze te onthouden. Maar je eraan houden dat is echt een hele opgave. In het oude Israël moest de koning deze geboden dagelijks lezen. Dat is toch geen slecht idee, ook niet voor de wereldleiders van nu?
In de Bijbel staat nog veel meer wijsheid, maar ik wil u alleen nog iets meegeven uit de Bergrede van Jezus. Daarin zegt hij bijvoorbeeld dat de aarde is voor zachtmoedige mensen of dat zij die vrede stichten zalig zijn. Hij noemt ze zelfs kinderen van God.
U vindt dit wellicht soft gedoe. Maar geloof me, we kunnen dingen echt veranderen wanneer we luisteren naar iemand die boven ons staat. Die wijzer is dan wij. Daarom vraag ik u tenslotte uit naam van duizenden kinderen: Wilt u hier alstublieft nog eens over nadenken en deze waanzinnige oorlog stoppen?
We zouden de nieuwe generatie zo graag een hoopvolle toekomst gunnen en iets moois over uw land willen vertellen. En… zolang we leven, is het nooit te laat om op onze schreden terug te komen.
Met vriendelijke groet,
Bert Kalkman